Jak dbać o storczyki? Pielęgnacja storczyków

Storczyki to piękne rośliny, które często zdobią nasze domy i są wybierane na prezent
dla rodziny czy znajomych. Oto krótki poradnik pielęgnacji tych roślin.


Storczyki to piękne rośliny, które często zdobią nasze domy i są wybierane na prezent
dla rodziny czy znajomych. Ich duże, efektowne kwiaty mogą mieć przeróżne kolory –
od białego, przez różowy, pomarańczowy, fioletowy, aż po niebieski. Są one dość
trudne w pielęgnacji w porównaniu do innych roślin doniczkowych i mają specyficzne
wymagania, o których trzeba wiedzieć, by storczyki pięknie się rozwijały i regularnie
kwitły. Oto krótki poradnik pielęgnacji tych roślin.

Po kupieniu storczyka

Kupując storczyki, warto wiedzieć, że źle znoszą one zmiany, dlatego bezpośrednio po
kupnie mogą stracić kwiaty i sprawiać wrażenie chorych. Niekoniecznie musi to
oznaczać, że nie odpowiadają im warunki czy metody pielęgnacji – może być to po
prostu rezultatem przeniesienia w inne miejsce. Najlepiej dać im kilka tygodni na
przystosowanie się i ocenić, czy rośliny przychodzą do siebie. Dopiero jeśli ich stan nie
będzie się poprawiał, należy podjąć kroki, by pomóc im wyzdrowieć.
Nowo kupionego storczyka w pierwszej kolejności należy rozpakować z folii, by mógł
swobodnie się rozwijać i pobierać składniki odżywcze. Następnie warto sprawdzić, czy
pomiędzy korzeniami rośliny nie włożono gąbki mającej trzymać wilgoć. Jeśli ją
znajdziemy, trzeba ją wyjąć – storczyk lepiej będzie się rozwijał dzięki regularnemu
podlewaniu. Większość storczyków kupowanych w marketach czy kwiaciarniach
sprzedawanych jest od razu z podpórkami, ale jeśli nasza roślina ich nie ma, należy mu
ją zapewnić, by pędy nie uginały się pod ciężarem kwiatów.

Storczyki – wiele odmian, ta sama pielęgnacja

Pod zbiorczą nazwą “storczyki” kryje się bardzo szeroka grupa roślin, z których część
jest stosunkowo rzadka i wymagająca. Podstawowe gatunku storczyków mają jednak
podobne potrzeby, które powinni poznać wszyscy początkujący hodowcy roślin
doniczkowych. Najlepiej ustawiać je w średnio nasłonecznionych miejscach, np. w
pomieszczeniach z oknami od wschodu lub zachodu. Jeśli umieszczamy storczyka w
pokoju z południowej strony, nie powinniśmy stawiać go przy samym oknie – lepiej
będzie się czuł w większym oddaleniu od szyby, na przykład na stole czy komodzie.
Storczyki dobrze czują się w standardowej temperaturze pokojowej, czyli wynoszącej
od około 19 do 26 stopni Celsjusza. Bardzo źle znoszą jednak przeciągi, więc trzeba
zwrócić uwagę, by stały w zacisznym miejscu. Tolerowany poziom wilgotności
powietrza dla tych roślin to maksymalnie 60% – kiedy wilgoć wzrasta ponad ten
poziom, zaczynają gnić. Z kolei zbyt mała wilgoć je wysusza – najlepiej będą czuły się
w standardowej wilgotności spotykanej w większości domów, czyli około 50-55%.

Jakie podłoże dla storczyków?

Storczyki należą do roślin zwanych epifitami, czyli takich, które rosną na innej roślinie.
Od pasożytów różni je to, że odżywiają się samodzielnie, korzystają jednak z
silniejszego, większego gatunku jako podpory. W przypadku storczyków w naturze
przeważnie są to drzewa – kwiaty te rosną na ich korze. Dlatego storczyki nie będą
chciały rosnąć w zwykłej ziemi ogrodowej, lecz wymagają specjalnego,
przeznaczonego dla nich podłoża. Najczęściej spotykanym rodzajem jest tutaj kora
piniowa, choć zdarzają się także mieszanki zawierające oprócz kory na przykład torf
czy keramzyt.
Storczyki powinniśmy przesadzać w razie potrzeby – na przykład gdy nie mieszczą się
w doniczce czy jeśli musimy interweniować, bo zaatakowały je szkodniki. Warto jednak
wiedzieć, że nie powinno się przesadzać storczyka w okresie jego kwitnienia – wtedy
najprawdopodobniej odchoruje zmianę.

Jak często podlewać storczyki?

Zasada podlewania storczyków jest prosta – robimy to wtedy, gdy ich podłoże jest już
całkowicie suche. Storczyki mają tendencję do gnicia od korzeni, dlatego trzeba bardzo
uważać, by ich nie przelać. Zwykle podlewa się te rośliny raz w tygodniu wiosną i latem
podczas upałów i raz na dwa tygodnie przez pozostałą część roku. Trzeba jednak
bardzo uważać, by wodę dostarczać wyłącznie korzeniom storczyka – liście ani rozeta
liściowa nie powinny być mokre, a jeśli przez przypadek je polejemy, należy zebrać
wodę chusteczką lub chłonną szmatką.
Woda do podlewania storczyków powinna mieć temperaturę pokojową. Bardzo dobrze
sprawdza się taka, która stoi w tym samym pomieszczeniu przez kilka godzin, by
roślina nie doznała szoku termicznego. Najlepszym, choć nieco pracochłonnym
sposobem nawadniania storczyków jest włożenie je na kilka godzin do miski z wodą.
Wtedy korzenie mają czas, by się napić, a następnie roślina wraca do osłonki bez
zbędnej wilgoci, która powodowałaby gnicie.

Czy storczyki można myć?

Często początkujący hodowcy mają dylemat, czy storczyki można myć, by oczyścić je
ze zbierającego się na skórzastych liściach kurzu. Owszem, można to robić, jednak
najlepiej użyć w tym celu nawilżonej szmatki, którą przecieramy wyłącznie same liście.
Jeśli storczyk aktualnie nie kwitnie i jest w okresie hibernacji, możemy na krótko
włożyć go pod prysznic, by spłukać zabrudzenia, ale po takiej kąpieli należy pamiętać,
żeby dokładnie wytrzeć zarówno same liście jak i – a w zasadzie przede wszystkim –
rozetę liściową.

Czy storczyki trzeba nawozić?

Storczyki w środowisku naturalnym czerpią składniki odżywcze głównie z deszczu,
dlatego gdy są podlewane wodą z kranu mogą odczuwać brak “pożywienia”.
Potrzebują one nawożenia w okresie, w którym się rozwijają – wypuszczają nowe liście i
zaczynają kwitnąć. U większości odmian tych roślin przypada to na okres wiosny lub
lata, choć zdarzają się też storczyki kwitnące zimą. Kiedy storczyk przekwita i
przechodzi w stan odpoczynku, nie potrzebuje tyle składników odżywczych, więc lepiej
pozostawić go w spokoju i pozwolić się zregenerować po intensywnym okresie
kwitnienia.
Storczyków nie należy nawozić mieszankami do roślin doniczkowych, podobnie jak w
przypadku podłoża będą służyć im wyłącznie dedykowane dla nich preparaty. Na rynku
można spotkać zarówno nieorganiczne, jak i organiczne nawozy do storczyków, ale to
te pierwsze są zdecydowanie bardziej popularne. Mogą one występować w formie
płynnych koncentratów dodawanych do wody podczas podlewania. Jeśli wybieramy ten
rodzaj nawożenia, powinniśmy stosować nawóz mniej więcej raz na dwa tygodnie lub
nawet co trzy tygodnie. Alternatywą dla koncentratów są pałeczki nawozowe, które
umieszcza się na stałe w doniczce z rośliną. Stopniowo uwalniają one składniki
odżywcze, dostarczając storczykowi regularnie nowego pożywienia. Pałeczki nawozowe
dla storczyków są całkowicie bezobsługowe i działają nawet przez 3 miesiące.
Storczyki potrzebują takich składników odżywczych jak: azot, fosfor, cynk, bor,
magnez, potas, miedź, wapń, mangan i molibden.

Obcinanie storczyków

Wbrew popularnym mitom nie należy obcinać pędów od razu po przekwitnięciu
kwiatów. Istnieje spora szansa, że storczyk zakwitnie ponownie z tego samego pędu po
upływie kilku tygodni. Może także puścić pędy boczne, na których pojawią się nowe
kwiaty. Obcinanie ma sens tylko wtedy, gdy pędy są całkowicie obumarłe – to znaczy
suche i zbrązowiałe. W takich przypadkach obcinamy roślinę w najgrubszym miejscu
łodygi, czyli jak najbliżej liści. Jeśli pęd usycha tylko częściowo, przy samym czubku,
możemy uciąć tylko obumarłą część. Nie jest to jednak konieczne, bo roślina sama
pozbywa się zaschniętych części, ale często pomagamy jej w tym ze względów
estetycznych – po prostu storczyk bez obumarłych części lepiej się prezentuje.

Szkodniki u storczyków

Storczyki są podatne na ataki kilku rodzajów szkodników:

  • ziemiórki – przypominają z wyglądu muszki owocówki. Latają wokół storczyków i
  • nie atakują liści, dlatego przeważnie są lekceważone. Tymczasem przedostają się
  • one do korzeni i to tam dokonują prawdziwych spustoszeń, dlatego jeśli tylko
  • zobaczymy je wokół rośliny, warto dokładnie obejrzeć korzenie storczyka.
  • wełnowce – obecność wełnowców można poznać po biało-srebrnym nalocie na
  • liściach storczyka. Jeśli mimo przecierania rośliny nawilżoną szmatką nalot wciąż
  • się pojawia, jest to sygnał, że storczyk został zaatakowany.
  • tarczniki – to malukie szkodniki, które łatwo poznać po pomarańczowo-brązowym
  • pancerzu. Nie przemieszczają się, lecz wbijają w roślinę w jednym miejscu,
  • stopniowo wysysając z niej soki. Mogą pojawiać się na liściach lub pędach.
  • wciornastki – są trudne do zauważenia gołym okiem, ale efekty ich działalności są
  • mocno widoczne – czarne plamy na liściach i szary nalot to znak, że działają.

Szkodniki mogą przedostać się na storczyk z innych roślin, ale często bezwiednie
przynosimy chorą roślinę już ze sklepu.

Szkodniki na storczyku – co robić?

Jeśli zauważymy obecność niepożądanych “pasażerów” na storczyku, pierwszym
naszym krokiem powinno być odseparowanie go od innych roślin, by uniknąć
rozprzestrzeniania się szkodników. Następnie powinniśmy starannie usunąć całe
podłoże i oczyścić doniczkę wodą z płynem, a potem odkazić spirytusem. Samą roślinę
płuczemy pod bieżącą wodą, by pozbyć się z niej szkodników i ich ewentualnych jaj.
Następnie myjemy ją wodą z płynem do mycia naczyń albo zwykłym mydłem,
skupiając się zwłaszcza na zakamarkach przy rozecie liściowej oraz w korzeniach.
Kiedy roślina jest już wolna od owadów, warto przyjrzeć się jej korzeniom i obciąć
suche oraz nadgniłe odnogi, pozostawiając tylko zdrowe i silne. Kiedy storczyk
wyschnie, możemy zaaplikować mu środek na zwalczanie szkodników i posadzić w
nowym podłożu.
Przez co najmniej kilka dni warto jednak pozostawić storczyka w izolacji od innych
roślin i obserwować, czy szkodniki nie wracają. W tym czasie warto też go odkażać,
przecierając liście spirytusem salicylowym i spryskując całą roślinę wodą z dodatkiem
odrobiny płynu do mycia naczyń. Jeśli owady nie powrócą, możemy z powrotem
przenieść storczyka do innych kwiatów.