Skąd biorą się zajady? Jak im przeciwdziałać? I, co najważniejsze, jak się ich pozbyć,
kiedy już się pojawią?
Zajady z reguły nie są powodem do zmartwienia, ale stanowią uciążliwą dolegliwość.
Mogą one szczypać przy jedzeniu, ziewaniu, a w zaawansowanej fazie nawet przy
śmiechu. Dodatkowo wyglądają nieestetycznie i utrudniają wykonanie makijażu. Skąd
się one biorą? Jak im przeciwdziałać? I, co najważniejsze, jak się ich pozbyć, kiedy już
się pojawią?
Czym są zajady?
Zajady to niewielkie pęknięcia w okolicach ust, wokół których dodatkowo mogą
gromadzić się suche skórki. Najczęściej są one spowodowane infekcją wynikającą z
obecności bakterii gronkowca i grzybów Candida w jamie ustnej. Nazywane są również
nadżerkami, kątowym zapaleniem warg lub zapaleniem kątów ust. Wilgotne i ciepłe
środowisko, jakie panuje w jamie ustnej, sprzyja rozwojowi mikroorganizmów, dlatego
zajady z reguły utrzymują się długo i przysparzają sporo dyskomfortu.
Skąd się biorą zajady?
Powodów, które mogą wywołać infekcję, jest kilka. Na powstawanie zajadów narażone
są na przykład te osoby, które noszą aparat lub źle dobraną protezę zębową – wtedy
bakterie i grzyby mają doskonałe środowisko do rozwoju i namnażania się. Zwykle
jednak za tym schorzeniem stoi obniżona odporność. Może być ona spowodowana porą
roku, niedoborem witamin czy na przykład antybiotykoterapią niszczącą mikroflorę
bakteryjną jelit. Przyczyna może być także jeszcze bardziej prozaiczna – zła dieta,
uboga w witaminy i minerały sprzyja rozwojowi zajadów. Możliwe też, choć nieco
rzadziej spotykane, że powodem ich powstawania jest ciąża lub zażywanie tabletek
antykoncepcyjnych.
Czy zajady są niebezpieczne?
W większości przypadków zajady nie są powodem do zmartwień i łatwo je zaleczyć,
stosując dostępne bez recepty preparaty z apteki lub domowe sposoby. Jeśli jednak
mimo leczenia zajady nie znikają lub uporczywie pojawiają się z powrotem, warto
zgłosić się do lekarza i wykonać badanie krwi oraz inne badania zlecone przez
specjalistę. W ten sposób można wykluczyć, że zajady są objawem poważniejszego
problemu, jak na przykład cukrzyca. Jeśli badania wykażą zaś, że pęknięcia w kącikach
ust nie są wynikiem choroby, lekarz może zapisać silniejsze środki dostępne na
receptę lub komplet witamin, których brakuje organizmowi.
Maści na zajady – doraźny sposób na problem
Najbardziej doraźnym sposobem na problemy z zajadami są maści bez recepty
dostępne w aptekach. Zawierają one komplet witamin oraz składniki odżywcze i
antybakteryjne, które mają pomóc pozbyć się mikroorganizmów i wzmocnić delikatną
tkankę w kącikach ust. Można poprosić farmaceutę o maść zrobioną specjalnie na
zajady albo też kupić zwykłą maść witaminową czy cynkową. Jeśli nie mamy pod ręką
żadnej z nich, możemy pomóc sobie żelem aloesowym, który ma działanie kojące,
nawilżające i antybakteryjne.
Dieta przy problemie z zajadami
Ważne jest jednak, by równolegle ze stosowaniem preparatów do użytku zewnętrznego
uzupełniać też w organizmie witaminy. Tutaj idealnie sprawdza się jadłospis bogaty w
szpinak, kapustę, sałatę i rośliny strączkowe. Warto też sięgnąć po jogurty, produkty
zbożowe czy ryby. Dodatkową pomocą będą napary ziołowe oraz świeżo wyciskane
soki czy takie produkty jak sok z aloesu.
Witaminy na zajady
Zajady pojawiają się najczęściej w konsekwencji braku witamin z grupy B, więc warto
je regularnie zażywać również w formie tabletek. Możemy także suplementować
witaminę A oraz E, żelazo oraz kwas foliowy. Witaminy należy przyjmować w dawkach i
częstotliwości określonych przez producenta na ulotce dołączonej do opakowania. Jeśli
zaś problem z zajadami nie znika po kilku tygodniach, warto skonsultować dalsze
przyjmowanie witamin z lekarzem.
Domowe sposoby na zajady
Z zajadami możemy też walczyć za pomocą tych produktów, które mamy aktualnie w
domu. Bardzo dobrym sposobem jest nakładanie w miejscu pęknięć papki z drożdży
zmieszanych z odrobiną wody. Zamiast nich możemy jednak także użyć na przykład
miodu, a jeśli hodujemy w doniczce aloes – także soku bezpośrednio z rośliny. Działanie
bakteriobójcze i grzybobójcze wykazuje również czosnek, dlatego ten również możemy
wykorzystać do walki z zajadami. Mniej konwencjonalnym, ale czasem skutecznym
sposobem na zajady jest też zwykła pasta do zębów.
Jak zapobiegać zajadom?
Zapobiegać zajadom możemy przede wszystkim, stosując zdrową, urozmaiconą dietę,
by dostarczać organizmowi potrzebnych witamin. W okresie jesienno-zimowym, gdy
często odporność spada, warto zażywać regularnie witaminę C w pastylkach lub w inny
sposób dostarczać ją organizmowi – na przykład pijąc sok z aronii. Podczas brania
antybiotyków należy stosować leki osłonowe, a po jej ukończeniu odbudować florę
bakteryjną za pomocą probiotyków lub jogurtów, kefirów i produktów kiszonych (np.
ogórki, kapusta). Bardzo ważna jest także właściwa higiena jamy ustnej, zapobiegająca
rozwojowi bakterii i grzybów. Oprócz regularnego mycia zębów wchodzi tu w grę
również usuwanie resztek pokarmu i mikroorganizmów ze szczelin międzyzębowych
czy aparatu ortodontycznego. Do tego celu najlepiej używać irygatora
stomatologicznego, który skutecznie oczyszcza nawet trudno dostępne miejsca w
jamie ustnej.
Zajady a opryszczka
Zajady często bywają mylone z inną dolegliwością, jaką jest opryszczka. Jak już zostało
wspomniane, zajady powstają na skutek rozwoju bakterii i grzybów w jamie ustnej,
tymczasem opryszczki mają podłoże wirusowe. Zajady pojawiają się wyłącznie w
kącikach ust i są rankami, spowodowanymi pęknięciem skóry. Opryszczki zaś mogą
pojawiać się w innych miejscach na ustach, przeważnie na styku warg i błony śluzowej
jamy ustnej. Są one rodzajem pęcherzyków, z których wypływa ropna wydzielina, co
nie zdarza się w przypadku zajadów. Najważniejszą różnicą jest jednak to, że
opryszczka jest zaraźliwa i może szybko przenieść się na innych, natomiast zajadami
nie można zarazić się od innej osoby.
