Guarana często bywa używana jako zamiennik kawy czy mocnej herbaty. Na czym
polegają jej właściwości?
Szukasz sprawdzonego i zdrowego sposobu na to, żeby dodać sobie energii do
działania rano? Podwójne espresso nie wpływa na Ciebie zbyt pobudzająco? Dobrą
alternatywą dla mocnej kawy i energetyków może być guarana. To prawdziwy hit
ostatnich lat! Jej tajemnica drzemie w dwukrotnie większej ilości kofeiny niż ziarna
kawowca. Jednak to nie jedyne jej zalety. Dowiedz się, co to jest guarana i jak ją
spożywać.
Guarana – co to jest?
Guarana to potoczna nazwa egzotycznej rośliny – Paulinia guarana. Pochodzi ona od
plemienia Guarani, które od tysięcy lat czerpało korzyści ze spożywania niezwykłych
nasion rośliny. W Europie pojawiła się między XVII a XVIII wiekiem za sprawą
niemieckiego przyrodnika Christiana Franza Paulliniego, który opisał guaranę jako
pierwszy z Europejczyków.
Roślina jest wysokim, wspinającym się pnączem, które rośnie w dorzeczu Amazonki w
Brazylii. W sprzyjających warunkach może osiągnąć nawet 10 metrów wysokości!
Jednak najwięcej uwagi przyciągają owoce guarany. Mają one postać czerwonych lub
intensywnie pomarańczowych torebek, które mają wielkość orzecha laskowego.
W ich wnętrzu skrywają się duże, czarne nasiona, które wyglądem przypominają
polskie orzechy laskowe. Stanowią niezwykle cenny surowiec zielarski, który jest
pożądany przez wiele osób na całym świecie.
Guarana – właściwości
Nasiona guarany wyróżniają się ciekawym składem chemicznym. Znajdziesz tam od
2,5 do 6% kofeiny, a także polifenole, np. katechinę, puryny, np. adeninę,
hipoksantynę i teobrominę, oraz garbniki, cholinę, kwasy fenolowe i przeciwutleniacze.
To cenne składniki, które w odpowiednich dawkach wspierają funkcjonowanie całego
organizmu! Mają one pomagać:
- pobudzić ośrodkowy układ nerwowy, a przez to wspomagają m.in. poprawę
koncentracji, pamięci, nastroju, a także wydajności podczas aktywności fizycznej, - osiągnąć lepszą efektywność podczas wykonywania swoich obowiązków i
znacząco podnieść wyniki w sporcie, - przeciwdziałać procesom utleniania, czyli starzenia się organizmu, a także
powstawania komórek nowotworowych – przeciwutleniacze, dzięki swoim
właściwościom, wspomagają m.in. działania cytoochronne, - zapobiegać rozwojowi bakterii gram-dodatnich i gram-ujemnych,
zwiększyć dobowy wydatek energetyczny, a przez to wspomagają utratę masy
ciała i ilość tłuszczu w organizmie! Dzięki temu guarana może wspierać w walce o
piękną sylwetkę bez skutków ubocznych, - chronić błonę śluzową żołądka przed uszkodzeniami spowodowanymi etanolem.
Co ciekawe, dawniej stosowano nasiona nie tylko jako sposób na pobudzenie
umysłowe, ale także seksualne. To jednak nie jedyne zastosowanie tej rośliny.
Najnowsze badania wskazują, że guarana może być używana jako wsparcie podczas
pracy, odchudzania, a także w walce ze zmęczeniem psychicznym i fizycznym po
chorobie nowotworowej.
Efekt po spożyciu guarany powinien utrzymywać się ok. 6 godzin.
Guarana mielona czy tabletki z guaraną – co
lepsze?
W sklepach guarana jest dostępna jako dodatek do wielu różnych produktów
spożywczych, np. napoju energetycznego, słodyczy, a nawet chleba. Jednak nie każdy
chce spożywać ją w takiej postaci. Zamiast tego można sięgnąć po samą guaranę w
wersji mielonej lub tabletkach. Zastanawiasz się, którą z nich wybrać? Warto pamiętać,
że w każdej postaci jest równie wartościowa, więc wybór zależy od Twoich preferencji.
Guarana w postaci tabletek jest bardzo łatwa do spożycia. Nie trzeba jej odpowiednio
przygotowywać i można po nią sięgnąć bezpośrednio z opakowania. Często kapsułki
zawierają także inne, cenne składniki odżywcze, dzięki czemu mogą być stosowane np.
jako wsparcie funkcjonowania organizmu. Zaletą tabletek jest także możliwość
zabrania ich ze sobą w podróż bez ryzyka, że produkt np. rozsypie się w walizce.
Z kolei guarana w proszku sprawdzi się dla osób, które nie lubią specyficznego smaku
tabletek. Można ją wymieszać z ulubionym napojem, jogurtem i koktajlem, a także
dodać do sałatek lub na kanapki. Dzięki temu można łatwo włączyć ją do diety. Jednak
stosując guaranę w proszku, można łatwo przesadzić z jej ilością, dlatego należy na to
uważać.
Guarana – jak smakuje?
Egzotyczne nasiona mają bardzo neutralny zapach, ale bardzo specyficzny gorzkokwaśny smak, który nie każdemu przypada do gustu. Dlatego najlepiej spożywać
guaranę wymieszaną z czymś, co zbalansuje doznania, np. słodkim owocowowarzywnym napojem przygotowanym z jabłek, pomarańczy i marchwi. Dzięki temu
gorycz nie będzie tak odczuwana. Niemniej dla osób bardzo wrażliwych polecane są
bezsmakowe i bezzapachowe tabletki lub napoje energetyczne.
Guarana stanowi także bardzo ciekawy dodatek do… chleba. Jej charakterystyczna
gorycz i kwaskowatość wspaniale wzbogacają smak żytnich wypieków, dodają mu głębi
i wyrazistości. Co więcej mielone ziarna wydłużają również świeżość pieczywa i
poprawiają jego elastyczność. Dlatego warto sięgać po chleby z guaraną.
Guarana w proszku – jak pić?
Mieloną guaranę można spożywać na wiele różnych sposobów. Osobom, które lubią
gorzkie napoje, zaleca się wymieszać 1 łyżeczkę proszku z 250 ml wody, a następnie
szybko wypić. Proszek z guarany dobrze smakuje także w połączeniu z bananami i
truskawkami. Wystarczy zmiksować składniki na gładki mus i wymieszać.
Niektórzy dodają mielone nasiona do kawy rozpuszczalnej lub innych napojów z
kofeiną, np. coli, aby składniki w nich zawarte pomogły wzmocnić efekt
energetyzujący. Jednak należy pamiętać, że taka mieszanka może wywołać bardzo
silny rezultat. Dlatego bezpieczniej jest zrezygnować z tego typu eksperymentów.
Ze względu na pobudzające właściwości składników zawartych w guaranie, napoje z jej
dodatkiem najlepiej spożywać do południa. Spożycie mielonych nasion po południu
może negatywnie wpłynąć nie tylko na zasypianie, ale także jakość snu, a co za tym
idzie samopoczucie kolejnego dnia.
Nalewka z mielonej guarany – przepis
Ciekawym pomysłem jest przygotowanie z mielonych nasion nalewki. Do sporządzenia
tego napoju w domowych warunkach potrzebujesz:
- 75 g guarany w proszku,
- 1 l wody,
- 0,75 l spirytusu.
Zmielone nasiona należy ugotować w wodzie przez ok. 8 minut, następnie przecedzić i
do uzyskanego wywaru dolać spirytusu. Ponownie należy przelać płyn przez bibułę
filtracyjną i rozlać do butelek.
Tak przygotowany napój można pić po 40 kropli dziennie samodzielnie lub np. z
dodatkiem cukru. Słodycz zrównoważy mocny aromat alkoholu.
Zawarte w takiej nalewce składniki mają pomóc w walce np. z nadmierną sennością,
zmęczeniem czy trudnościami w skoncentrowaniu się na zadaniu. Jednak należy
pamiętać, aby nie podawać preparatu dzieciom ani kobietom w ciąży lub karmiących
piersią. Osoby z tych grup powinny bezwzględnie unikać alkoholu.
Guarana – czy jest zdrowa?
Egzotyczne pochodzenie rośliny często budzi wiele pytań o to, czy guarana jest
szkodliwa. Według FDA, czyli Amerykańskiej Instytucji Rządowej ds. kontroli Artykułów
Spożywczych i Lekarstw spożywanie guarany jest bezpieczne i nie uzależnia. Jednak
należy pamiętać, że przyjmowana w nadmiarze może powodować:
- bezsenność i problemy z zasypianiem,
- bóle głowy,
- problemy ze strony układu trawiennego, takie jak nudności i wymioty.
Szczególnie unikać jej spożywania powinny osoby, które cierpią na chorobę wrzodową
dwunastnicy i żołądka, cukrzycę, refluks żołądkowy lub nadciśnienie. Ze względu na
składniki wspierające procesy pobudzające, ze spożycia guarany powinny zrezygnować
także kobiety w ciąży i karmiące piersią.
Aby uniknąć szkodliwych efektów stosowania guarany, należy przestrzegać zaleceń
specjalistów, którzy wskazują, że można spożywać jej od 50 do 75 mg. Najlepiej jest
nie przekraczać również maksymalnej dziennej ilości kofeiny do spożycia, która wynosi
400 mg.
Guarana w kosmetyce – zastosowanie
Za sprawą składu chemicznego guarana znalazła zastosowanie nie tylko w produktach
spożywczych, ale także licznych kosmetykach. W niektórych badaniach wykazano, że
zawarta w niej kofeina przenika przez naskórek do głębokich warstw skóry i pomaga:
- stymulować krążenie krwi w naczyniach włosowatych, a przez to wspiera
dotlenianie komórek, - aktywować lipolizę, czyli proces rozkładu tkanki tłuszczowej na kwasy tłuszczowe i
glicerol, które są uwalniane do krwioobiegu i wykorzystywane jako źródło energii.
Dzięki temu wspomaga redukcję zmagazynowanego tłuszczu w adiapocytach, - pobudzać aktywność metaboliczną,
- spowolnić powstawanie zmian cellulitowych i redukcję obecnych.
W rezultacie kofeina wspiera poprawę elastyczności i wyglądu skóry, a także
wyrównanie jej powierzchni. Z tych powodów guarana stanowi niezbędny składnik
kosmetyków do pielęgnacji skóry z cellulitem lub nadmierną ilością tkanki tłuszczowej.
Jednak to nie jedyne korzyści dodawania jej do produktów kosmetycznych. Ziarna tej
rośliny zawierają również przeciwutleniacze, które wspomagają eliminowanie wolnych
rodników odpowiadających za starzenie się skóry oraz ochronę organizmu przed
stresem oksydacyjnym. W rezultacie pomagają uniknąć powstawania zmarszczek i
innych niemile widzianych defektów skóry spowodowanych upływem czasu.
Jak zatem widać, guarana to bardzo wartościowy produkt, który może wspomóc
codzienne funkcjonowanie człowieka.
