Czym kierować się przy doborze sprzętu narciarskiego? Co będzie potrzebne na stoku?
Spędzenie dnia na stoku narciarskim to często jeden z obowiązkowych punktów
zimowych wyjazdów w góry. Jazda na nartach zapewnia wspaniałą rozrywkę na
świeżym powietrzu, a jako aktywność sportowa wzmacnia kondycję, mięśnie i
zapewnia dobre samopoczucie. By w pełni wykorzystać doświadczenie z jazdy na
nartach, potrzebujemy sprzętu dopasowanego do naszych możliwości. Wyjazd na narty
– co będzie potrzebne? Co zabrać ze sobą na stok? Jak dobrać odpowiednie narty?
Narty zjazdowe – rodzaje
Wybór nart wśród setek producentów, rodzajów i modeli może wydawać się
skomplikowany, chociaż wystarczy kierować się kilkoma prostymi zasadami, by
bezproblemowo kupić sprzęt na wiele sezonów.
Kluczowy jest oczywiście dobór wymiarów nart do wzrostu i stylu jazdy narciarza. Narty
poza długością określa się także trzema wskaźnikami szerokości – X/Y/Z, gdzie X to
szerokość przedniej części narty, Y środkowej, a Z tylnej. Szerokość jest zazwyczaj
podawana w milimetrach.
Wśród nart zjazdowych dla początkujących i średniozaawansowanych narciarzy
możemy wyróżnić 3 główne rodzaje. W sklepach narty te najczęściej są sprzedawane
razem z zamontowanymi wiązaniami, dzięki czemu nie będziemy musieli dobierać i
instalować tych elementów osobno.
- Narty easy – narty o dużym współczynniku elastyczności, dedykowane jeżdżeniu
na zadbanych stokach i doskonałe dla najbardziej początkujących adeptów. - Narty allround – najpopularniejszy rodzaj nart, który sprawdzi się też na mniej
wypielęgnowanych stokach z umiarkowanymi nierównościami. Rodzaj ten jest
nieco sztywniejszy i zwrotniejszy niż narty easy – docenią go zarówno
początkujący, jak i trochę bardziej zaawansowani amatorzy narciarstwa. - Narty allmountain – narty skierowane do narciarzy, którzy oprócz typowych
turystycznych stoków lubią czasem wybrać się na bardziej wymagające trasy
zjazdowe. Są zwykle większe od powyższych, zarówno pod względem długości, jak
i szerokości.
Jak dobrać narty do wzrostu?
Zasada w większości przypadków będzie taka sama – stojące narty powinny sięgać
mniej więcej do ust lub brody. Początkujący powinien wybrać raczej nieco krótsze
narty, ponieważ są łatwiejsze w manewrowaniu i stabilniejsze. Narty biegowe są
zazwyczaj zauważalnie dłuższe, by zapewnić lepsze rozłożenie sił na powierzchni narty
z uwagi na specyfikę ruchu biegowego.
Kurtka narciarska i spodnie narciarskie
Idąc na stok, będziemy potrzebować odpowiedniego stroju – typowa miejska stylizacja,
nawet przystosowana do mroźnych temperatur, zazwyczaj zupełnie się tutaj nie
sprawdzi. Przede wszystkim jazda na nartach, zwłaszcza na początku, będzie wiązała
się z upadkami i śniegiem na spodniach czy kurtce. Kurtka narciarska powinna być
więc przede wszystkim śniego- i wodoodporna. Na stokach z racji górskiego klimatu
często pojawia się silny wiatr, więc podstawą jest również odpowiedni ściągacz w pasie
i na nadgarstkach, który zabezpieczy narciarza przed zimnym powietrzem.
Za wodoodporność w przypadku kurtek i spodni narciarskich odpowiada specjalna
konstrukcja oparta o wewnętrzny materiał membranowy. Do takiego zestawu
niezbędne będą również specjalne rękawice, które ochronią przed zimnem,
zapewniając jednak wystarczającą precyzję chwytu (potrzebną choćby do jazdy z
kijkami, chwytania za wyciąg i wstawania po upadkach).
Kask narciarski
Ważnym elementem stroju narciarskiego jest także odpowiedni kask. Wielu narciarzy
podważa sensowność noszenia kasku podczas jazdy, zwłaszcza na łatwych stokach z
niskim kątem, które są przeznaczone dla początkujących. Kasku nie powinno się
jednak lekceważyć – nawet na najlepiej zadbanym stoku mogą zdarzyć się kamienie,
zawsze istnieje też ryzyko zderzenia z innym narciarzem czy uderzenie o barierkę, co
może skończyć się tragicznie.
Kask dobieramy do obwodu głowy w taki sposób, by nie uciskał (zwłaszcza przy
zaciśniętym pasku stabilizującym), ale jednocześnie nie opadał na oczy przy ruchach
głową. Ważny jest także odpowiedni rozmiar przegródki na gogle narciarskie, by
zapewnić amatorowi nart odpowiednią widoczność i wygodę podczas jazdy.
Gogle narciarskie
A skoro już wspominamy o goglach, jest to kolejny fragment stroju, który wiele osób
błędnie uważa za zbędny. W trakcie jazdy na nartach każde zaburzenie wzroku może
być bardzo ryzykowne – odblask światła czy opiłek lodu nawet przy małej prędkości
może na chwilę “wyłączyć” nasz wzrok i spowodować wypadek na stoku.
Dobre gogle narciarskie poza wygodą użytkowania będą także chroniły oczy dzięki
filtrowi UV, specjalną lustrzaną pokrywą czy filtrem polaryzującym. W zależności od
warunków oświetleniowych znaczenie będzie miał także kolor soczewek w goglach – im
ciemniejszy, tym mniej światła będzie przepuszczał, przez co na przykład gogle z
czarną szybką nadają się jedynie do jazdy w dzień.Warto także zwrócić uwagę na
odpowiednią wentylację – im więcej powietrza przepuszczają gogle, tym mniejszy
problem z zaparowywaniem soczewek.
Buty narciarskie
Z butami narciarskimi jest tak, jak z butami do biegania – zły dobór butów może zabrać
całą radość z uprawiania tego sportu, a na domiar złego spowodować poważne
kontuzje. Na szczęście ich dobór w przypadku rekreacyjnej jazdy nie jest zbyt
skomplikowany.
Przy doborze butów narciarskich musimy wziąć pod uwagę dwa aspekty:
Rozmiar butów narciarskich
Lepiej dobrać buty minimalnie za ciasne, niż minimalnie za duże – wypełnienie wnętrza
buta pod wpływem ruchów stopy powinno trochę “rozejść się” już po kilku godzinach
noszenia – nie będzie to ogromna różnica, jednak może być odczuwalna. W przypadku
zbyt dużych butów przestrzeń trzeba będzie wypełnić kolejnymi warstwami skarpet, co
będzie zdecydowanie mniej wygodne i może powodować otarcia. Stopę najlepiej
odrysować na kartce papieru i zmierzyć długość oraz szerokość obrysu.
Buty narciarskie – zakres twardości (flex)
Bardzo ważny parametr, który będzie w dużej mierze decydował o komforcie jazdy na
nartach. Określa on twardość buta, czyli w uproszczeniu to, jakie właściwości
przenoszenia ruchów narciarza na jazdę będzie oferować dany model. Im wyższy
wskaźnik twardości, tym precyzyjniejsza będzie jazda, co odbywa się kosztem wygody.
Osoby rozpoczynające przygodę z narciarstwem nie powinny decydować się na buty o
wskaźniku flex wyższym niż 40-50, czyli najniższych dostępnych wartościach.
Maksymalna wartość w najbardziej zaawansowanych modelach wynosi około 180, a
nawet 200, chociaż nawet bardzo doświadczeni narciarze zazwyczaj decydują się na
120-140.
Kije narciarskie
Większość instruktorów zdecydowanie zaleca początkującym jazdę przy użyciu kijków
narciarskich. Kije znacząco ułatwiają utrzymywanie równowagi przede wszystkim
jeszcze przed właściwą jazdą – na samym początku nawet stanie i powolny ruch na
nartach, na przykład w kolejce do wyciągu, potrafią być prawdziwym wyzwaniem. Kije
pozwalają na wygodne podpieranie się w momentach, w których grozi nam utrata
balansu. Przydadzą się również na stokach o bardzo łagodnym nachyleniu, gdzie
nowicjusze mogą doskonalić swoje umiejętności przed debiutem na zwykłym stoku –
dzięki kijkom można, odpychając się, jeździć nawet na prawie płaskim terenie.
Również w trakcie jazdy kije mogą być przydatne, ponieważ ułatwiają osiągnięcie
odpowiedniego skrętu ciała, co sprzyja skutecznemu manewrowaniu. To jednak
kwestia mocno indywidualna, zależna od stylu jazdy, poziomu umiejętności i
predyspozycji danego narciarza.
Jak dobrać kijki na narty
Co do zasady, kije narciarskie powinny być lekkie, ergonomiczne i odporne,
zapewniając optymalny stosunek twardości do elastyczności. Wbrew pozorom nie
powinny być mocno sztywne – lekkie wygięcie lepiej absorbuje energię w momencie na
przykład mocniejszego wbicia kija w podłoże lub różnego rodzaju wypadków na stoku,
dzięki czemu elastyczny kijek będzie bardziej odporny na pęknięcia.
Kije narciarskie muszą być też dobrze dopasowane do wzrostu i budowy ciała
narciarza. Najbardziej uniwersalne będą kijki teleskopowe, w których długość możemy
do pewnego stopnia regulować. Będzie to prawdopodobnie najlepszy wybór w
przypadku dzieci rozpoczynających przygodę z narciarstwem z uwagi na fakt, że przez
szybki wzrost w kolejnym sezonie mogą one wymagać kijków o zupełnie innej
długości.
Przy grotach (końcówkach) kijów wbitych w śnieg nasza ręka trzymająca uchwyt
powinna zapewniać 90-stopniowy kąt pomiędzy ramieniem i przedramieniem. Zarówno
zbyt mały, jak i zbyt duży kąt powyżej pewnej indywidualnej granicy wygody będzie
szkodliwy zarówno dla techniki jazdy (pojawią się złe nawyki), jak i dla bezpieczeństwa.
W Sieci znajduje się wiele tabelek opisujących najlepszą długość kijków dla narciarza o
określonym wzroście – najczęściej będą one pomocne, chociaż musimy pamiętać, że
każdy ma nieco inne proporcje ciała i w przypadku osób o dłuższych lub krótszych
rękach i nogach niż “standardowe”, stopień wygody może być nieco inny. Powyższa
porada odnosi się jedynie do najpopularniejszego, rekreacyjnego narciarstwa
zjazdowego – kije do biegów narciarskich i innych odmian tego sportu zwykle powinny
być dłuższe, chociaż jest to zależne od konkretnej dyscypliny. Każdy kijek powinien być
także wyposażony w specjalny pasek, którym “owijamy” nadgarstek.
Sprzęt narciarski – inne elementy
Rzep narciarski ułatwia transport i przechowywanie nart, bezpiecznie spinając jedną
nartę z drugą. Wiele osób podczas wycieczek w góry korzysta także z pokrowca
dodatkowo zabezpieczającego zestaw nart – poza sezonem taki pokrowiec skutecznie
chroni je przed kurzem.
