Kolagen jest głównym białkiem budulcowym wszystkich żywych organizmów
zwierzęcych – w tym także ludzkiego. Z wiekiem zdolność organizmu do jego produkcji
spada, a jedynym sposobem na dostarczenie go jest suplementacja. Odpowiedzią na
taką potrzebę są preparaty kolagenowe, cieszące się w ostatnim czasie coraz
większym zainteresowaniem. Mają one poprawiać elastyczność i nawilżenie skóry,
ruchomość stawów i spowalniać procesy starzenia. Jak jest naprawdę? Wyjaśniamy.
Czym jest kolagen?
Kolagen jest produkowanym przez organizm białkiem, które stanowi około 33%
wszystkich białek ludzkich. Jest on jednocześnie jednym z głównych składników tkanki
łącznej. Kolagen jest swoistym spoiwem, które łączy ze sobą komórki – jest
on budulcem skóry, kości, zębów, ścięgien, chrząstek, naczyń krwionośnych czy
rogówki oka. Kolagen wyróżnia się specyficzną budową i właściwościami.
W kolagenie znajduje się kilka rodzajów aminokwasów:
- glicyna, dzięki której możliwa jest synteza glukozy i kreatyny w
organizmie; odgrywa ona istotną rolę w budowie czerwonych krwinek i
transporcie aminokwasów do organizmu; - prolina, która stanowi jeden z głównych składników kolagenu, korzystnie wpływa
na pracę stawów i naczyń krwionośnych oraz odnawia budowę włókien
kolagenowych (dzięki niej skóra jest bardziej elastyczna i odporniejsza na
promieniowanie UV); - lizyna, opóźniająca starzenie skóry wynikające ze zbyt wysokiego poziomu cukru
we krwi; - glutamina, która sprawia, że organizm łatwiej radzi sobie z napięciami, lękiem i
problemami z koncentracją oraz ma korzystny wpływ na pracę układu
odpornościowego.
Składowe kolagenu odgrywają więc kluczową rolę w wielu procesach zachodzących w
organizmie – od przeciwdziałania starzeniu się skóry po radzenie sobie ze stresem.
Jaką rolę w organizmie pełni kolagen?
Kolagen, jako jeden z głównych składników tkanki łącznej, pełni w organizmie
niezwykle istotną rolę. Do jego funkcji należą:
- budowanie tkanek i narządów, a także utrzymywanie ich odpowiedniej struktury,
- utrzymanie gładkości, elastyczności i odpowiedniego napięcia skóry,
- wspieranie stawów w ich prawidłowym funkcjonowaniu i zapobieganie
dolegliwościom bólowym, - wzmacnianie kości poprzez nadawanie im odpowiedniej sztywności,
- przyspieszanie gojenia się ran,
- ograniczanie wnikania do organizmu drobnoustrojów, dzięki czemu wspiera
odporność.
Ze względu na swoje wszechstronne działanie kolagen jest nazywany białkiem
młodości. Z tego powodu często wykorzystuje się go w medycynie estetycznej.
Rodzaje kolagenu
W organizmie, według najnowszych badań, występuje 29 rodzajów kolagenu.
Najbardziej powszechny jest kolagen typu I oraz kolagen typu II. Czym się
charakteryzują?
- Kolagen typu I stanowi 90% białek kolagenowych, dlatego jest niezwykle
wartościowy dla organizmu. Znajduje się w skórze, kościach, zębach, więzadłach,
ścięgnach i rogówce. Odpowiada za wytrzymałość tych struktur i ich elastyczność. - Kolagen typu II występuje w chrząstkach, ciele szklistym i rogówce.Zapewnia
elastyczność ścięgnom i wpływa na jakość ich struktury. Jego odpowiednia ilość
jest kluczowa – zwłaszcza w przypadku osób, które mają problem ze stawami lub
chcą zwiększyć ich ruchomość.
Pozostałe rodzaje kolagenu występują w organizmie w znacznie mniejszych ilościach,
ale są nie mniej ważne dla jego prawidłowego funkcjonowania.
Kolagen w diecie – co należy jeść?
Kolagen można dostarczać sobie w sposób naturalny, wybierając bogate w niego
produkty. Należą do nich: żelatyna spożywcza, kurze łapki i podroby. Są to specyficzne
produkty, które nie każdy lubi, dlatego czasem wprowadzenie ich do diety jest po
prostu niemożliwe. Co więcej, spożywanie ich w nadmiarze nie jest zdrowe, ponieważ
zawierają one duże ilości tłuszczu, powodującego wzrost cholesterolu. Dieta
sprzyjająca utrzymaniu prawidłowej ilości kolagenu powinna być bogata w produkty z
witaminą C, która zwiększa wytwarzanie kolagenu i ujędrnia skórę oraz witaminę E,
przeciwdziałającą sztywnieniu włókien kolagenowych.
Suplementacja kolagenu – jaki rodzaj wybrać?
Wielu osobom nie odpowiada dieta, w której należy zjadać duże ilości produktów
zawierających kolagen, ponieważ są one dość specyficzne. Alternatywą jest
suplementacja. Na rynku można znaleźć preparaty z kolagenem rybim, bydlęcym i
wieprzowym. Za najskuteczniejszy (bo najbardziej podobny do tego, który występuje w
ludzkim organizmie) uznaje się kolagen rybi. Suplementy kolagenowe występują
najczęściej w 3 wersjach:
- sproszkowanej, którą należy rozpuścić w wodzie lub napoju,
- płynnej, która podobnie jak wersja sproszkowana, jest doskonale przyswajana
przez organizm, - tabletek, które przyswajają się nieco wolniej, a dodatkowo należy je zawsze
popijać dużą ilością wody.
Żeby zobaczyć efekty kuracji kolagenem, należy przyjmować go przynajmniej przez
kilka tygodni. Według badań następuje wtedy poprawa wyglądu paznokci, a skóra staje
się nawilżona i bardziej elastyczna. Niektóre badania wskazują na to, że kuracja
kolagenowa może wpływać na zmniejszenie cellulitu.
Kolagen stosuje się także w postaci kosmetyków aplikowanych na skórę: kremów,
serów, masek pod oczy czy płatków kolagenowych pod oczy. Trzeba natomiast
pamiętać, że kosmetyki działają na wyłącznie na wierzchnie warstwy skóry, dlatego nie
są tak skuteczne, jak suplementacja kolagenu od wewnątrz.